Jakie są właściwości oleju z nasion rzepaku?
Uznany za jeden z najzdrowszych olejów roślinnych, ze względu na wysoką zawartość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) oraz innych równie zdrowych składników odżywczych. W Polsce jest bardzo popularny, ale stosowany bardzo często wyłącznie do smażenia. To błąd!
Olej rzepakowy posiada bogactwo składników odżywczych, wspomnianych wyżej NNKT oraz składników antyoksydacyjnych (tokoferol - wit. E, fitosterole, związki fenolowe). Dzięki temu zalicza się do żywności funkcjonalnej. Najlepszym wyborem będzie olej tłoczony na zimno, nierafinowany, który posiada liczne zdrowotne właściwości takie jak:
-
przeciwdziała chorobom sercowo-naczyniowym,
-
opóźnia procesy starzenia organizmu,
-
przeciwdziała wolnym rodnikom,
-
pomocniczo w otyłości.
Olej rzepakowy zawiera mało nasyconych kwasów tłuszczowych w porównaniu do nienasyconych z grupy omega. NNKT mają działanie:
-
regulujące gospodarkę lipidową,
-
wpływają na prawidłowy wzrost organizmu,
-
wspomagają układ odpornościowy,
-
działanie przeciwzapalnie, przeciwalergiczne,
-
poprawiające funkcjonowanie mózgu.
Olej rzepakowy ma bardzo dobry stosunek omega-6 do omega-3 (2:1).
W oleju z nasion rzepaku znajdują się również tokoferole (α-, β-, δ-, γ-), które są silnymi antyoksydantami, chronią organizm przed wolnymi rodnikami i opóźniają starzenie się organizmu. Ponadto hamują rozpad krwinek czerwonych oraz zapobiegają chorobom degeneracyjnym takim jak miażdżyca czy nowotwory. Olej rzepakowy posiada w swoim składzie także fitosterole i związki fenolowe, które również mają działanie antyoksydacyjne oraz zmniejszające poziom “złego” cholesterolu, zapobiegając tym samym chorobom sercowo-naczyniowym.
Zastosowanie oleju z nasion rzepaku w kuchni
Olej nierafinowany nie będzie odpowiednim olejem do smażenia. Nasz olej nie został poddany rafinacji, dlatego idealnie sprawdzi się jako:
-
dodatek do surówek,
-
dodatek do sałatek,
-
dodatek do sosów,
-
dodatek do kanapek.
Nasz olej rzepakowy posiada delikatny, charakterystyczny smak i aromat oraz intensywną barwę. Regularne stosowanie oleju z pewnością przyczyni się do poprawy zdrowia w tym do minimalizacji ryzyka chorób serca. Już dzisiaj warto włączyć nierafinowany oleju z nasion rzepaku do swojej codziennej diety.
Bibliografia:
Wroniak M. Wartość żywieniowa olejów rzepakowych tłoczonych na zimno, Żywność.Nauka.Technologia.Jakość, 2012, 6(85), 79-92
Obiedzińska A., Waszkiewicz-Robak B.: Oleje tłoczone na zimno jako żywność funkcjonalna. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 1 (80), 27-44.
Dlaczego warto stosować oleje tłoczone na zimno?
Oleje tłoczone na zimno nie są poddawane procesom rafinacji chemicznej i fizycznej. Wykluczenie w procesie technologii działania wysokiej temperatury sprawia, że zachowują wszystkie swoje właściwości i swój charakterystyczny smak.
Najważniejszą zaletą olejów zimnotłoczonych jest wysoka zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych: omega-3 i omega-6. Kwasy te muszą być dostarczane z zewnątrz, ponieważ organizm nie potrafi ich sam wytworzyć. Należy pamiętać, że ważne są odpowiednie proporcje kwasów omega-3 do omega-6. Optymalnie należy dostarczać je w proporcji 1:4, czyli 1 łyżka omega-3 i 4 łyżki omega-6. Dieta Polaków obfituje w tłuszcze omega-6, dlatego warto włączyć jak najwięcej produktów bogatych w kwasy omega-3.
Kwasy tłuszczowe pochodzenia roślinnego są znaczenie cenniejsze od kwasów tłuszczowych pochodzenia zwierzęcego. Dlaczego? Tłuszcze odzwierzęce zawierają w sobie spore ilości tłuszczów nasyconych, które są przeciwieństwem zdrowych tłuszczów nienasyconych - w tym omega-3 czy omega-6.
Czym kierować się kupując dobry olej roślinny?
W sklepach jest wiele rodzajów olejów roślinnych. Przy zakupie warto stosować parę zasad, które pozwolą wybrać najlepszy olej:
-
kupuj ze sprawdzonych źródeł - dowiedz się jaka metoda tłoczenia została zastosowana,
-
czytaj etykiety - ile w oleju znajduje się nienasyconych kwasów tłuszczowych i czy został wytworzony metodą tłoczenia na zimno.
Oleje tłoczone na zimno to żywność funkcjonalna
Co to znaczy? Żywność funkcjonalna to żywność, która bardzo pozytywnie wpływa na funkcjonowanie organizmu. Poprawia stan zdrowia, zmniejsza ryzyko niektórych chorób. Oleje zimnotłoczone dzięki wysokiej zawartości kwasów nienasyconych i związków o charakterze antyoksydacyjnym kwalifikują się do żywności funkcjonalnej.
Oleje tłoczone na zimno - czy można na nich smażyć?
O wiele lepszym wyborem będzie zastosowanie do smażenia olejów rafinowanych. W olejach zimnotłoczonych podczas smażenia, za sprawą wielonienasyconych kwasów tłuszczowych - dochodzi do rozpadu związków. Olej rafinowany jest bardziej stabilny podczas smażenia, dlatego będzie lepszym wyborem.
Podczas smażenia powstają związki, które mogą szkodzić zdrowiu człowieka, powstają między innymi: wolne rodniki, kwasy tłuszczowe trans, akroleina czy sprzężone kwasy linolowe. Nie zaleca się spożywania produktów smażonych często, ponieważ niezależnie od użytego oleju mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie, przyczyniając się do licznych chorób jak miażdżyca czy cukrzyca typu 2.