Coraz bardziej popularne staje się wykluczanie ze swojego menu glutenu. Czy słusznie? W głowie pojawia się pytanie, dla kogo dieta bezglutenowa jest wskazana? Czy można ją zastosować, żeby polepszyć swoje zdrowie?
Jak wygląda dieta bezglutenowa?
Jak sama nazwa wskazuje, dieta ta opiera się na rezygnacji z produktów zawierających gluten. A czym jest gluten? Gluten to nic innego jak białko, które naturalnie występuje w zbożach takich jak:
pszenica,
jęczmień,
żyto,
owies - naturalnie zboże pozbawione jest glutenu, jednak bardzo często dochodzi do jego zanieczyszczenia na poziomie produkcyjnym.
W diecie bezglutenowej należy wykluczyć wymienione zboża i zastępować je produktami bez tego białka. Z pomocą przyjdą takie produkty jak np. kasze, ryż, komosa ryżowa, proso, kukurydza i stosowanie tylko mąk bezglutenowych, których bazą są zboża pozbawione glutenu, z symbolem przekreślonego kłosa.
Warto również zaznaczyć, że niektóre produkty, które z natury nie mają w sobie glutenu, mogą być nimi zanieczyszczone na etapie produkcji, tak jak wspomniany owies, dlatego zawsze należy czytać opakowania i składy produktów.
Dla kogo dieta bezglutenowa?
Diety bezglutenowej bezwzględnie powinny przestrzegać osoby, które zmagają się lub cierpią na takie schorzenia jak:
celiakia - tej chorobie dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego organizmu, w odpowiedzi na spożycie produktów bogatych w gluten. Prowadzi to do stanu zapalnego i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, co powoduje zaburzenia we wchłanianiu składników odżywczych,
choroba Duhringa - zmiany skórne po spożyciu produktów glutenowych - krosty, pęcherze, pokrzywka, swędzenie skóry,
alergia na pszenicę,
nadwrażliwość na gluten.
Całkiem niedawno celiakia uznawana była za bardzo rzadkie schorzenie, z którego się wyrasta. Nic bardziej mylnego! Nie przestrzeganie diety bezglutenowej może powodować liczne schorzenia i objawy ze strony układu pokarmowego, jak i poza nim. Wiele osób, które w dzieciństwie miały niezdiagnozowaną np. celiakię, cierpią w wieku dorosłym na liczne choroby, które są konsekwencją spożywania glutenu.
Badacze obserwują, wzrost zachorować na celiakię wśród społeczeństwa. Może być to spowodowane spożyciem wysoko glutenowych zbóż oraz złymi nawykami żywieniowymi społeczeństwa!
Jakie są objawy nietolerancji na gluten?
Celiakia może mieć bardzo różne objawy, które występują z różnym nasileniem. Do najczęstszych objawów jelitowych należą:
biegunki,
ból brzucha, wzdęcia,
utrata apetytu.
Objawy spoza układu pokarmowego:
anemia,
wysoki poziom “złego” cholesterolu,
zmęczenie, senność,
depresja, stany lękowe,
problemy skórne - pokrzywki, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry,
choroby nerek, wątroby,
cukrzyca.
Celiakia może ujawnić się w każdym wieku. Może pojawić się podczas dojrzewania, po ciąży, infekcjach czy przebytych operacjach. Coraz częściej diagnozuje się celiakię po 20 roku życia. Co ciekawe u kobiet 2 x częściej diagnozuje się chorobę trzewną, czyli celiakię. Po diagnozie należy bezwzględnie wprowadzić dietę bezglutenową w innym przypadku "normalna" dieta będzie szkodziła.
Czy dieta bezglutenowa może być dla każdego?
Może tak się zdarzyć, że mimo tego, że nie masz zdiagnozowanej celiaki, czujesz złe samopoczucie po spożyciu produktów z glutenem. Co wtedy? Zła reakcja na gluten może świadczyć o nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten. Na tę chwilę (12.2022) nie ma możliwości zdiagnozowania tej przypadłości (brak obecności specyficznych przeciwciał). Jedynym sposobem na rozpoznanie zostaje obserwacja swojego organizmu po spożyciu produktów bogatych w gluten i odpowiednia reakcja.
Objawy, które mogą świadczyć o nadwrażliwości na gluten to przede wszystkim:
ból brzucha, nudności,
biegunka,
ból głowy i zmęczenie.
Co ważne u osób zmagających się z nadwrażliwością na gluten, nie dochodzi do uszkodzenia kosmków jelitowych i reakcji autoimmunologicznych organizmu.
W przypadku osób zdrowych spożywanie produktów z glutenem, w żaden sposób nie szkodzi! Każda dieta eliminacyjna nieumiejętnie zbilansowana niesie ze sobą ryzyko niedoborów odżywczych. Dlaczego? Eliminując dane produkty z naszego menu, nie dostarczamy pewnych składników odżywczych lub dostarczamy je w mniejszej ilości. Jednak pamiętajmy, że dobrze zbilansowana dieta bezglutenowa stosowana przez osoby zdrowe, również nie zaszkodzi.
Kluczem do zdrowia, jest odpowiednie zbilansowanie swojego menu. W ten sposób Twój organizm otrzyma wszystkie potrzebne składniki odżywcze. Rezygnując z niektórych produktów, organizm potrzebuje zastąpić je innymi, podobnymi. Niezależnie od tego, czy chorujesz na celiakię, czy jesteś osobą zdrową.
Spójrz tutaj!
Przepis na przepyszne gofry w wersji bezglutenowej! Nasze pudrowe mąki bezglutenowe: sklep
Bibliografia:
https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/gluten-wrog-czy-przyjaciel/
https://dietetycy.org.pl/dieta-bezglutenowa/
https://bezgluten.pl/blog/czy-dieta-bezglutenowa-jest-dla-kazdego